GHB
GHB ziet eruit als een heldere, licht stroperige vloeistof. Het smaakt erg zout en zit meestal in plastic buisjes van ongeveer 5 cm lang. Voor zo’n 5 euro heb je al een kleine dosis. GHB staat sinds mei 2002 op lijst 1 van de Opiumwet, waarop ook harddrugs staan als cocaïne, heroïne en LSD. De medische variant (Xyrem) valt onder de geneesmiddelenwet.
GHB (gamma-hydroxyboterzuur) werd in 1960 uitgevonden en al snel als narcosemiddel gebruikt. Omdat de pijnstillende werking tegenviel, besloot men het niet langer als narcosemiddel te gebruiken. Nu wordt de medische variant van GHB, het middel Xyrem, gebruikt als medicijn tegen narcolepsie en kataplexie. Narcolepsie is een ziekte waarbij mensen overdag last hebben van slaperigheid en onbedwingbare slaapaanvallen. Doordat ze overdag veel slapen, hebben deze patiënten vaak een slechte nachtrust, waardoor ze oververmoeid raken. Om hun nachtrust te verbeteren krijgen ze door hun arts Xyrem voorgeschreven. Xyrem werkt als slaapmiddel maximaal zo’n 4 uur, dus halverwege de nacht moet de patiënt een tweede dosis nemen. Kataplexi is een aandoening waarbij je spieren korte momenten plotseling verslappen. Die momenten kunnen plaatsvinden door bepaalde intense emoties, zoals hard lachen, woede, een plotselinge ontmoeting of tijdens lichamelijke prestaties. Uit onderzoek is gebleken dat Xyrem bij mensen die lijden aan narcolepsie de kataplexie onderdrukt, een betere nachtrust geeft en ook de slaperigheid overdag flink terugdringt. Wel kunnen er lichte bijwerkingen zijn, zoals duizeligheid en misselijkheid.
Er is dus ook iets goeds te zeggen over deze drugs (als medicinale variant) en we moeten oppassen, dat we niet het kind met het badwater weggooien. Medicijnen en verdoving kunnen een zegen zijn als er (medisch) verantwoord mee omgegaan wordt. Maar drugs, medicijnen en ook GHB moeten niet gebruikt worden voor genot of als vlucht uit de werkelijkheid, want dan zijn de gevolgen niet te overzien.
Zoals bij alle drugsoorten zijn de GHB-gebruikers in drie groepen te verdelen: hangjongeren, thuisgebruikers en uitgaanstypes. Jong en oud, van hoog tot laag opgeleid, rijk en arm, stadsmensen en plattelandsbewoners, de gebruikers zijn overal. Het probleem van GHB-gebruik als drugssoort groeit nog steeds. GHB wordt in de media vaak een ‘partydrug’ genoemd, want het wordt vaak gebruikt in het uitgaansleven. Bij een kleine of ‘normale’ dosis kan de gebruiker zich heerlijk ontspannen voelen, vrolijk zijn en seksueel veel ‘zin hebben’. Angsten en problemen vervagen op het moment van gebruik.
Het gebruik brengt ook risico’s met zich mee. Er kunnen minder fijne reacties plaatsvinden, zoals duizeligheid, stuiptrekkingen, misselijkheid, hoofdpijn, slaperigheid en een ontzettend slap gevoel.
‘Out’ gaan
Het effect van GHB verschilt per persoon. Ook is de een er meer aan gewend dan de ander. Gebruik je het regelmatig, dan wordt de benodigde dosis steeds hoger om het gewenste effect te krijgen. Het gevaar is dat iemand een overdosis neemt. Heel veel gebruikers zijn bewusteloos geraakt door een te hoge dosering GHB of door de combinatie met bijvoorbeeld alcohol of andere drugs. Op zo’n moment ga je ‘out’! Als het lichaam zo verdoofd en vergiftigd is, kan zelfs het stuurcentrum diep in de hersenen verdoofd raken. Dit stuurt de ademhaling en het hart aan. Als je ‘out’ gaat, krijg je dus ademhalingsproblemen, je kunt een hartstilstand krijgen of stikken in je eigen tong of braaksel. Als iemand ‘out’ gaat, probeer hem dan wakker te krijgen en te houden. Bel zo snel mogelijk om medische hulp, bel 1-1-2!
Verkrachtingsdrug
GHB wordt ook wel de ‘rape’- of ‘verkrachtingsdrug’ genoemd. GHB is het ‘spul’ wat mensen in je drankje doen dat ze je in de bar of kantine aanbieden. Meisjes, jongens en volwassenen worden wereldwijd met GHB gedrogeerd en vervolgens seksueel misbruikt. Zelfs barmannen kunnen meedoen in deze ziekelijke complotten!
Ik gaf een keer drugsvoorlichting op een school, toen ik achterin de klas de onderwijzeres stilletjes zag huilen. Na de les, toen alle kinderen het lokaal hadden verlaten, vertelde ze mij dat een vriendin van haar (ook een onderwijzeres) dit ergens in het buitenland had meegemaakt. In de kantine van een keurige camping werd er iets in haar drankje gedaan. Ze had niets in de gaten, ze proefde het niet, maar toen ze wakker werd, was ze naakt en merkte ze dat ze verkracht was!
Omdat GHB heel snel wordt afgebroken door het lichaam is onderzoek bij de slachtoffers van deze praktijken lastig of zelfs onmogelijk! Zelfs bij een hoge dosering is het middel al na acht uur niet meer terug te vinden in het bloed en na twaalf uur niet meer in de urine.
Thuis maken
GHB wordt door veel mensen zelf gemaakt, onder meer met gebruik van GBL (een schoonmaakmiddel) en natronloog (een gootsteenontstopper). Als je deze producten en nog wat andere middelen in de juiste verhouding mengt met gedemineraliseerd water ontstaat er GHB. Ik gaf laatst voorlichting op een school, toen ook een van de wethouders van die stad in het klaslokaal was om mee te luisteren. Hij was dik tevreden over de voorlichting en vertelde dat zijn ambtenaren de laatste weken badkuipen vol GHB in beslag hadden genomen! Er is een flinke handel in GHB, omdat het zo gemakkelijk te maken is, de grondstoffen goedkoop zijn en de drug snel en heftig werkt. Doordat deze drug door iedere hobbyist gemaakt kan worden, is er veel kwaliteitsverschil in GHB. Dat kan een factor zijn die invloed heeft op de werking.
Risico’s korte termijn
Op de korte termijn kent GHB de volgende risico’s:
• Je enorm beroerd voelen
• Overgeven
• Vermoeidheid
• Vergeetachtigheid
• Misselijkheid
• Stuiptrekkingen
• Bewusteloos raken
• ‘Out’ gaan
Doordat al je spieren verslappen, kan ook de maagklep tussen je slokdarm en je maag verslappen. Daardoor kan het gebeuren dat maagzuur de slokdarm inloopt. Dat veroorzaakt klachten van brandend maagzuur, pijn en slikklachten.
Omdat iemand je ongemerkt GHB kan toedienen, bestaat de kans op verkrachting, inclusief het risico op soa’s, hiv of ongewenste zwangerschap. Ook kun je op zo’n moment bestolen worden.
‘Out’ gaan kan fataal aflopen. Je kunt stikken in je eigen tong of braaksel en het kan ademhalingsproblemen veroorzaken, met een hartstilstand als gevolg.
Risico’s lange termijn
Op de lange termijn bestaan de volgende risico’s:
• Geestelijke en sterke lichamelijke verslaving.
• Orgaanbeschadigingen, bijvoorbeeld aan de hersenen en slokdarm.
• Na een langere tijd van verslaving kan het gevaarlijk zijn meteen te stoppen.
De afkickverschijnselen zijn niet mis en enigszins te vergelijken met die van alcohol of heroïne: pijn, trillen, ziek, verwarring, angst, neerslachtigheid en niet te vergeten, waanbeelden. Net als bij alle andere lichamelijke verslavingen is professionele begeleiding bij het afkicken dus sterk aanbevolen. Om het afkicken enigszins dragelijk te maken, bieden medici vaak ondersteuning aan met medicinale GHB of benzodiazepinen.